خاک دارد ، ولی کوزه نیست ،

آب دارد ، ولی دریا نیست ،

درخت دارد ، ولی جنگل نیست !

خودش اندازه ی انار است،

قدش به اندازه ی چنار !

خزنده ی خطرناکی است

که اگر آن را وارونه کنیم رام می شود !

حیوانی است که اگر سرش را ببری

عضوی از انسان می شود ؟!

حرف اولم اول فیل است

حرف دومم از سر نیل است

حرف سومم سوم عاج است

حرف چهارمم میان کاج است

حرف پنجمم اول نیز است

بگویید پس چه چیز است ؟!

چیست دانی خلقت پشمینه پوش

حلقه ی زرین نموده او به گوش

رفت در دیگی و چون آمد به جوش

کرد آن را در قدح ، گفتا بنوش ؟!

حیوانی هستم که اگر نامم را برعکس بنویسی

نام رنگی می شوم ؟!

چیست آن میوه ی پسندیده

سرخ و سبز و سپید پوشیده

در میان دو کاسه چوبین

با دو سد احترام خوابیده ؟!

چیست آن گوشتین تن و تخت و دراز

که چو گل سرخ است و باشد نغمه ساز

انتهایش غار ، دورش استخوان

گوید هر دم بهر ما راز و نیاز ؟!

چیست آن گنبد لطیف نیکو

خوردن مردمان نیکو بو

در برش جامه های سرخ و سپید

می کند گریه ها کشنده ی او ؟!

چیست آن گِرد گنبد بی در

پوست در پوست گِرد یکدیگر

هر که بگشاید این معما را

رخش از آب دیده گردد تر ؟!

چیست آن که شکل بیضی و نرم و لطیف است

بر پیکر و الوان و گرانقدر و ظریف است

اندر مقرش چرخد و دیوارش نرم است

آراسته به مو گشته و دارای حریف است ؟!

چه خوراکی هستم ؟

« بدنم زرد و لباسم سبز و موهایم سفید است » !

چیست آن کز چشمه ای آید برون

پی هدف ره می برد با قلب خون

مدتی بر دشت خشکی چون برفت

می شود از سنگ سختی سرنگون !

چیست آن پادشاه هفت اقلیم

با هزاران سوار می گردید

ناگهان یک سوار زرد نقاب

آمد و فوج شاه در پیچید !

چه باشد آن که رنگ ناز دارد

پسر از مادر خود عار دارد

همی گوید که من سرخ و لطیفم

ولیکن مادرش صد خار دارد!

چهار گوسفند و یک چوپان

یک حیاط و یک پشت و بام !

چهار پایم : نه گاوم ،

تخته سنگم ،

نه سنگم ،

بگو چه هستم !

چهار برادرند ، که هر چه بدوند به هم نمی رسند !

چشم ندارد ،

ولی گریه می کند ،

پا ندارد ،

ولی راه می رود !

چرخ دارم ،

دوچرخه نیستم ،

خرطوم دارم ،

ولی فیل نیستم !

چه بُود آن که زرد همچو زر است

به شباهت مثال یکدیگر

قیمت ان بسی گران نبود

معدنش در میان دشت و در !

جهان گردی است که از خانه اش بیرون نمی آید !

جوبی است که آبش قرمز رنگ است !

جزیره ی ایرانی هستم که اگر حروفم را

جا به جا کنی کلمه ای می شوم که

دانش آموزان را می نویسند !

جزو حبوبات است ،

و اگر برعکس بنویسیم یکی از

وعده های غذایی می شود !

جانوری که حرف آخرش را بر می داری

نام یک درخت می شود !

تا تر و تازه است ،

صدایش در نمی آید .

اما همین که خشک شد ،

صدایش در می آید .

پنج برادرند که سر هیچ کدام مو ندارد !

پرنده ای هستم که اگر حروفم را برعکس

بنویسی پرنده ای شناگر می شوم !

پرنده ای زیبا هستم که

نام دو شهر ایران را دارم !

پایتخت کدام کشور هستم

که اگر وارونه ام کنی

در زبان انگلیسی معنی

« نو و جدید » می شوم !

بلند بالا ، که بال هایش حریر

لبش سلطان ، دندانش وزیر

اگر بر سر زند تاج مرصع

مکان منزلش زیر زمین !

بُود نامش میان مار و خرگوش

بگو این میوه چیست ای فرد باهوش!

بلند است و چنار نیست ،

سبز است و خیار نیست ،

ترش است و انار نیست !

برگ سبز چمنی ورق ورق می شکنی

هیکلم کوچک است و نقلی ریز

نیست مثل هندوانه جالیز !

براردان دو قلو هستند که دیواری

بین آن هاست و همدیگر را نمی بینند !

بزرگ و چاق و چله ام ،

خرطوم دارم ،

اما فیل نیستم !

بدیدم در دهان دوست چیزی بگفتم چیست ،

گفتا این چنین او :

دو حرف اول آن ، اول کاه

دو حرف آخرش ، پایان آهو

بال و پر نداره

تکیه بر نخی و سر نداره !

بالا سنگ و پایین سنگ

بالاش دو لوله ی تنگ

بالاش دو چشم روشن

بالاش کمون رستم!!

با این که شکل گوجه ام گوجه فرنگی نیستم

کال مرا هرگز نخور ، حالا بگو من چیستم ؟!

این ور کوه اره

اون ور کوه اره

میان دو کوه گوشت بره ؟!

این سرم آن سر دریا

آن سرم سرتر

در دلم یک قوی زیبا

چیستم جان پسر ؟!

اولم ، اول خیاره

دومم ، آخر یار

سومم ، دوم آب

چهارمم ، سوم راز

آخرم ، آخر کوزه

زود بگو تا نشی رفوزه؟!

ای برادر من عجایب کار یزدان دیدم

در میان فندقی دریای عمان دیدم؟!

اون چیه که زمین می افته نمی شکنه ،

تو آب بیافته خیس نمیشه ؟!

این فلز در آتش افتاد ،

آب خورد و گشت فولاد ؟!

اون چیه که ما اونو می خوریم ،

اونم هم مارو می خوره ؟!

اون چیه که ، در آب می افتد اسم خودش را می گوید ؟!